موقعیت و حدود جنگل های شمال کشور : جنگل های شمال در ۷ درجه طول و ۲ درجه عرض جغرافیایی به شکل یک نوار باریک به عرض حداکثر ۷۰ کیلومتر (منطقه قایم شهر) و حداقل ۱۳ کیلومتر (منطقه رامسر) و به طول ۸۰۰ کیلومتر و در سه استان گیلان / مازندران و گلستان گسترده است . (عکس نقشه)
جنگل های شمال جزو جنگل های هیرکانی است.
جنگل های هیرکانی : جنگل های معتدله قفقاز – آناتونی – هیرکانین : از لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرقی اروپا و آسیای مرکزی واقع شده است و کشور های ارمنستان / آذربایجان / بلغارستان / گرجستان / ایران / روسیه / ترکیه و ترکمنستان را در بر میگیرد . ترکیبی از آب و هوای معتدل / موقعیت طبیعی / توپوگرافی ( ناهمواری) / وضعیت زمین شناختی متنوع و … موجب به وجود آمدن گیاهان و جانوران پیچیپده و منحصر به فرد در این منطقه شده است . از تهدید های رایج برای این منطقه می توان به روش های جنگل داری نامناسب ( متجاوزانه ) مانند پاکتراشی و کاشت مجدد گونه های غیر بومی و شیوع این گونه ها / توسعه در خطوط باریک ساحلی / استفاده از این جنگل ها به عنوان تفرجگاه / ساخت و ساز سد و غیره اشاره کرد . (نقشه و عکس)
مشخصات ۲۰ گونه درخت بومی و انحصاری رو به نابودی جنگل های شمال : تا کنون بیش از ۱۲۰ گونه درختی و درختچه ای در جنگل های شمال شناسایی شده است . برخی از این گونه ها و جوامع گیاهی بومی / باستانی ( رلیک) / انحصاری (اندمیک) یا نیمه اندمیک جنگل های هیرکانی میباشد که ارزش بسیار زیادی از بعد ژنتیکی / تنوع زیستی / پایداری اکوسیستم و … دارند. در ادامه ۲۰ گونه مهم و در حال انقراض این جنگل ها معرفی می گردد.
۱)افرا ۲)انجیلی ۳)آزاد ۴)بلوط ۵)بارانک ۶)توسکای قشلاقی ۷)راش ۸)زربین ۹)سرخدار ۱۰)نوش یا سرو ۱۱)سفید پلت ۱۲)شمشاد ۱۳)شیردار ۱۴) گیلاس وحشی ۱۵)لرگ ۱۶)لیلکی ۱۷)ممرز ۱۸)ملج ۱۹)نمدار ۲۰)ون یا زبان گنجشک
عکس و توضیحات
شاخص ترین ارزش های جنگل های شمال : ۱)تنها اکوسیستم بازمانده از دوران سوم زمین شناسی و از نادرترین آثار تاریخ طبیعی جهان ۲)زیستگاه عناصر باستانی/ اندمیک و نیمه اندمیک ۳)یگانه جنگل های مرطوب و هیرکانی کشور ۴)بانک ژن ۵)کمربند حفاظتی ۱۰۹ شهر و ۶۶۷۹ آبادی. ۶)بزرگ ترین آبخوان شمال کشور. ۷)حافظ آب و خاک شمال در مقابل تهدید های طبیعی ۸) تعدیل کننده آب و هوا. ۹)حافظ اراضی کشاورزی و باغات پایین دست ۱۰)حافظ و پشتیبان بیش از ۸۰ منطقه حفاظت شده ۱۱)حافظ تالاب های پایین دست ۱۲)زیستگاه جوامع گیاهی بومی ۱۳)دانشگاهی برای پژوهش و آموزش. ۱۴)مجموعه ای غنی از شگفت انگیز ترین چشم انداز ها برای اکوتوریسم کنترل شده
عوامل تخریب جنگل های شمال : ۱)دام و دامداری توسط جنگل نشینان ۲)اجرای پاره ای از پروژه های ملی از قبیل شاهراه ها / اکتشافات و بهره برداری از معادن و ایجاد خطوط فشار قوی برق و عبور لوله های نفت و … ۳)حوادث غیر مترقبه مانند سیل و زلزله ۴)تبدیل بی رویه اراضی جنگلی به کشاورزی و رمین های مسکونی و تاسیساتی ۵)تعلیف دام در جنگل به ویژه به موازات اجرای طرح جنگل داری که دام تجدید حیات را نابود میکند ۶)استفاده از سوخت هیزمی و بوته ای بیش از ظرفیت جنگل و مرتع به دلیل عدم جایگزینی سوخت فسیلی با سایر انرژی های قابل حصول ۷)فراهم نبودن رشد سرمایه داری در مراتع
پیامد های فیزیکی و زیستی جنگل زدایی: سیل – حرکت توده ای یا زمین لغزش – انهدام گونه ها و جوامع جنگلی – رشد گونه های مهاجم
